دکترفاطمی امین با بیان این که کشورهای اطرافی که با آن ها تبادلات تجاری داریم، سالانه حدود ۲۴ میلیارد دلار واردات دارند، گفت: این در حالی است که ایران تنها حدود یک درصد از این رقم را تامین می کند. وی ادامه داد: کشور روسیه تنها ۴۰ میلیارد دلار مواد غذایی وارد می کند که از این رقم ۸ میلیارد دلار به واردات میوه و سبزی اختصاص دارد، در صورتی که ایران تنها ۱۰ میلیون دلار به این کشور صادر می کند اما سهم ترکیه ۸۰۰ میلیون دلار می باشد که این امر نشان دهنده فقدان مدیریت زنجیره است. دکتر فاطمی امین با اشاره به مشکلات موجود در زمینه صادرات کیوی تصریح کرد: در زنجیره کیوی، مدیریت زنجیره به خوبی انجام نمی شود، به عنوان مثال صادرات کیوی تا شانزدهم مهر ماه ممنوع اعلام شده است به این دلیل که احتمال این که قند کیوی به حد نصاب نرسیده باشد وجود دارد. وی ادامه داد: شانزدهم مهر به صورت آنی صادرات کیوی آزاد اعلام می شود و ۲۰۰ کانیتر با هم روانه روسیه می شود، بدین ترتیب کیوی که می توانست به قیمت ۶۰ دلار به فروش برسد، به یک دوم قیمت یعنی ۳۰ دلار فروخته می شود. دکترفاطمی امین درباره عملکرد شرکت مدیریت زنجیره تامین رضوی در موضوع مدیریت زنجیره تامین محصول کیوی تصریح کرد: پس از بررسی این شرکت در خصوص بازار روسیه مبنی بر کمبود تابش نور آفتاب در این کشور و نیاز مردم به ویتامین c، به این نتیجه رسید که امکان تولید فلفل دلمه ای با شرایط اقلیمی در روسیه وجود ندارد، در ادامه با بررسی های صورت گرفته ابعاد و رنگ محصول مورد پسند مشخص شد و در نهایت این شرکت با گلخانه ۶ هکتاری نیمه تعطیلی در بوشهر و همچنین طرف روسی قراردادی منعقد کرد. وی ادامه داد: با توجه به این که این شرکت، مدیریت زنجیره تامین را بر عهده داشت، مشاوره در خصوص نوع بذور مورد استفاده، نحوه کاشت، برداشت، بسته بندی و حمل و نقل را بر عهده گرفت؛ بدین ترتیب در سال نخست ۵۰۰ تن، سال دوم هزار تن و سال سوم هزار تن فلفل دلمه ای به روسیه صادر شد. مدیرعامل سازمان اقتصادی رضوی افزود: در سال نخست طرف روسی پس از دریافت ۵۰۰ تن، هزینه آن را پرداخت کرد، در حالی که پس از آن قرارداد ۲ هزار تنی با شرکت مدیریت زنجیره تامین رضوی منعقد و حتی ۵۰ درصد قرارداد را نیز به صورت پیش پرداخت کرد. وی اشتغال را از جمله مزایای مدیریت زنجیره تامین عنوان کرد و گفت: این امر باعث شد تا این گلخانه ۶ هکتاری و نیمه تعطیل، ظرفیت خود را افزایش دهد. دکتر فاطمی امین با بیان این که در صادرات ۳ عامل قیمت، کیفیت و مقدار در زمان مناسب دخیل هستند، گفت: فروشگاه های زنجیره ای در روسیه ۱۰ هزار شعبه دارد که گردش مالی آن ها از گردش مالی نفت کشورمان بیشتر است، آن ها به دنبال دریافت به صورت وانتی نیستند، بلکه به دنبال آن هستند که در طی مدت مشخص، حجم مشخصی از محصول را در فواصل زمانی منظمی دریافت کنند. وی درباره ایجاد مدیریت زنجیره تامین برای میگو توسط شرکت مدیریت زنجیره تامین رضوی گفت: در کشور سواحل خوبی برای پرورش میگو وجود دارد اما بنا به ذائقه و شاید قیمت، این محصول در کشور تقاضای کمی دارد. مدیرعامل سازمان اقتصادی رضوی ادامه داد: با توجه به این که خوراک مصرفی میگو در کشور یک دوم مصرف خارج از کشور است، این شرکت خوراک اولیه را از خارج وارد کرد، سپس خوراک نهایی در کارخانه تولید خوراک میگو تولید شد و در مزرعه ای در شهر میناب مورد استفاده قرار گرفت که در نهایت مدیریت زنجیره تامین باعث تولید ۷۰۰ تن میگو شد. وی افزود: این میگو در ویتنام بسته بندی شد و در چین به فروش رسید، بدین ترتیب زنجیره ای ایجاد شد که باعث استفاده از ظرفیت خالی در شهر میناب، اشتغالزایی، تولید، صادرات و در نهایت سودآوری شد.
مدیریت زنجیره تامین، نقش موثر و انکارناپذیری در تنظیم بازار دارد
مدیرعامل سازمان اقتصادی رضوی در گفت و گو با برنامه تلویزیونی پایش گفت: مدیریت زنجیره تامین، نقش موثر و انکارناپذیری در تنظیم بازار دارد.
دکتر سید رضا فاطمی امین بیان کرد: در روند تولید محصولات چندین حلقه وجود دارد، به عنوان مثال در زنجیره تولید نانی که مصرف می کنیم، افرادی بذر را طراحی می کنند، عده ای آن را تولید کرده، این گندم سپس تبدیل به آرد و در نهایت نان می شود؛ تمامی این حلقه ها با وجود این که پشت سر هم هستند اما به فاکتوری به نام مدیریت زنجیره نیاز دارند. وی ادامه داد: در تمامی حوزه ها اعم از سلامت، مسکن، کشاورزی و… توالی از تولیدات و بازرگانی وجود دارد که چنانچه این توالی ها و زنجیره ها مدیریت نشود، اتفاقات بدی رخ می دهد. مدیرعامل سازمان اقتصادی رضوی درباره جایگاه زنجیره تامین در کشور گفت: مفهوم زنجیره تامین، صحبت جدیدی نیست و از ۳۰ سال گذشته مطرح بوده، مقالات و کتاب هایی در این راستا منتشر شده، در برخی بخش ها اجرا شده و حتی خود دولت نیز گاهی مدیریت زنجیره تامین را انجام داده است، به عنوان مثال دولت در موضوع نان، سفارش گذاری گندم، تعیین قیمت آن، دریافت گندم از کشاورزان و تحویل به کارخانجات آرد و همچنین تحویل آرد به نانوایی ها را انجام می دهد که در نهایت زنجیره فعلی شکل گرفته است. وی ادامه داد: با این حال معتقد هستم این زنجیره به خوبی مدیریت نمی شود؛ به عبارتی مفهوم مدیریت زنجیره تامین کم و بیش اتفاق می افتد اما بسیاری از زنجیره ها مدیریت نمی شود. دکتر فاطمی امین با اشاره به تولید مازاد سیب زمینی و پیاز در برخی سال ها تصریح کرد: یک سال سیب زمینی ارزان است و زیاد تولید می شود، در حالی که در سال دیگر پیاز ارزان می شود، این امر حکایت از آن دارد که تولید متناسب با تقاضا و سفارش گیری صورت نمی گیرد. وی در پاسخ به سوال مجری مبنی بر این که چرا با وجود مدیریت زنجیره تامین در بخش نان، اما باز هم شاهد دور ریز نان هستیم، گفت: این امر به مدیریت زنجیره مربوط می شود که به خوبی صورت نگرفته است. دکترفاطمی امین ادامه داد: در اقتصاد ۶ متغیر شامل تولید، تراز خارجی صادرات و واردات، کیفیت، قیمت، اشتغال و همچنین سودآوری و درآمد وجود دارد که کارکرد مدیریت زنجیره تامین را می توان در تک تک آن ها مثال زد. وی با تاکید بر این که مدیر زنجیره تامین، تولید کننده نیست، خاطرنشان کرد: در زنجیره تولید فلفل دلمه ای، عده ای بذر مورد نظر را تولید می کنند، عده ای محصول را پرورش می دهد، افرادی هم بسته بندی و حمل می کنند و در نهایت در فروشگاه های بزرگی به فروش می رسد؛ این در حالی است که مدیر زنجیره تامین هیچکدام از این افراد نیست و صرفا این زنجیره را مدیریت می کند. دکتر فاطمی امین ادامه داد: دغدغه نخست مدیریت زنجیره تامین هماهنگی بین حلقه های مختلف است، ضمن این که در عین حال در بسیاری از اوقات مدیریت زنجیره تامین، یک کسب و کار است که امری سودآور نیز می باشد. وی افزود: بسیاری از اوقات هزینه های سربار وجود دارد، به عبارتی دیگر تولید صورت می گیرد اما چون به فروش نمی رسد و در انبار می ماند، گران در می آید و یا این که ظرفیت خالی وجود دارد اما به دلیل این که سفارشی وجود ندارد، تولیدی صورت نمی گیرد.